Azı dişleri, ağzınızın arka kısmında bulunan, yediğiniz yiyecekleri çiğneyip ezmeye yarayan büyük ve geniş yüzeyli dişlerdir. Günlük hayatta en çok yük binen ve yemekleri öğüten dişler bunlardır.
Azı dişlerini nasıl ayırt edebilirsiniz?
1. Ağzınızdaki konumuna bakarak:
Ön taraftaki düz ve ince dişler kesici dişlerdir.
Hemen yanlarındaki sivri, uca doğru daralan dişler köpek dişleridir.
Köpek dişlerinden sonra arkaya doğru dizilen daha geniş ve büyük dişler ise azı dişleridir.
Hem üst çenede hem alt çenede bulunurlar.
2. Şekil ve görünüşünden:
Azı dişleri diğer dişlere göre daha geniş ve kısa görünür.
Üzerlerinde birden fazla küçük tepecik (tüberkül) vardır.
Bu tüberküller sayesinde yiyecekler ezilir ve parçalanır.
3. Göreviyle ayırt edebilirsiniz:
Azı dişlerinin temel görevi, sert ve büyük yiyecekleri öğütmek ve parçalamaktır.
Bu yüzden yüzeyleri daha geniştir ve çiğneme sırasında en fazla basıncı onlar karşılar.
Öndeki ince ve sivri dişlerden sonra gelen, arkadaki geniş yüzeyli bütün dişler azı dişleridir. Bu dişler olmazsa yiyecekleri yeterince çiğnemek zorlaşır.
Azı dişi, ağzın en arka kısmında bulunan, çiğneme ve öğütme işlevini gören geniş ve düz yüzeyli dişlerdir.
İnsanlarda iki tür azı dişi bulunur:
Kısaca, azı dişleri yiyecekleri mideye hazırlayan güçlü, köklü arka dişlerdir.
Hayır, azı dişlerinin kök sayısı sabit değildir ve bulundukları çeneye ve azı dişinin tipine (küçük azı mı, büyük azı mı) göre değişkenlik gösterir.
Azı dişlerinde genellikle bir, iki veya üç kök bulunur.
İşte azı dişlerinin tipik kök sayıları:
Üst Çene (Maksiller) Büyük Azılar: Genellikle üç köklüdür.
Alt Çene (Mandibular) Büyük Azılar: Genellikle iki köklüdür.
Üst Çene (Maksiller) Birinci Küçük Azı: Genellikle iki köklüdür (bazen tek).
Diğer Küçük Azılar (Üst İkinci ve Alt Küçük Azılar): Çoğunlukla tek köklüdür.
Azı dişlerinin temel görevi yiyecekleri öğütmek ve ezmektir. Ön dişler yiyecekleri keserken ve sivri dişler parçalama işlevi görürken, azı dişleri geniş yüzeyleri sayesinde yiyeceği küçük parçalara ayırır. Bu, sindirimi kolaylaştırır ve mideye ulaşan yiyeceklerin daha rahat işlenmesini sağlar. Ayrıca azı dişleri, çenenin düzgün kapanmasına ve yüz estetiğine de katkıda bulunur.
Yetişkin bir insanın ağzında toplam 12 adet azı dişi bulunur:
Bu dişler; küçük azı dişleri (premolarlar) ve büyük azı dişler (molars) olarak ayrılır. Bazı kişilerde 20’lik dişler (üçüncü büyük azı dişler) de bulunur ve toplam azı dişi sayısı 14’e çıkabilir.