Diş Röntgenleri

Diş Röntgenleri Çalışma Prensibleri

Diş röntgenleri, vücudunuzun diğer bölgelerinden alınan röntgenler gibi elektromanyetik radyasyon kullanarak ağzınızın görüntülerini yakalar. Bu radyasyon ışınları yumuşak dokularınızdan geçer ve dişlerinizin ile kemiklerinizin görüntülerini oluşturur.

Geleneksel diş röntgenleri filmle çekilirken, dijital diş röntgenleri dijital sensörler ve bilgisayar aracılığıyla çekilir. Dijital diş röntgenleri, geleneksel diş röntgen makinelerine kıyasla %80 ila %90 daha az radyasyon kullanır.

Diş Röntgeni İle Tespit Edebilecek Durumlar

Diş röntgeni, diş hekiminizin çeşitli ağız sağlığı sorunlarını tespit etmesine yardımcı olur. Bu durumlar şunları içerebilir:

• Çürükler: Özellikle dişler arasındaki küçük çürük alanları ve mevcut dolguların altındaki çürükler röntgenlerle görülebilir.
• Kemik Kaybı: Çenenizdeki kemik kaybı diş röntgeniyle belirlenebilir.
• Enfeksiyon Alanları: Apseli dişlerin (dişinizin kökünde veya diş etleriniz ile dişiniz arasında enfeksiyon) ve diğer enfeksiyon alanlarının tespitinde röntgenler kullanılır.
• Sürmemiş veya Gömülü Dişlerin Konumu: Dişlerin normal olarak sürmediği veya gömülü kaldığı durumlar diş röntgeniyle belirlenebilir.
• Kistler ve Tümörler: Röntgenler, kistler ve bazı tümör türlerini tespit etmede yardımcı olabilir.

Ayrıca, diş hekimleri röntgenler aracılığıyla tedavi planlaması yaparlar ve diş implantları, diş telleri veya takma dişler gibi tedavilere uygunluğunuzu değerlendirirler. Tedavi sonrası iyileşmeyi kontrol etmek için de röntgenler kullanılır. Her bireyin durumu farklı olduğu için, diş hekiminizin belirli bir durumu tespit etmek veya tedavi etmek için hangi tür röntgenin gerektiğini belirlemesi önemlidir.

Diş Röntgeninin Türleri

Ağız İçi Röntgenler

1. Isıran X-ışınları: Isıran kanatlar ağzınızın bir bölgesinde üst ve alt dişleri gösterir. Bu röntgenler, diş hekiminizin dişleriniz arasındaki çürümeyi veya diş eti çizginizin hemen altında meydana gelen değişiklikleri tespit etmesine yardımcı olur. Genellikle dişlerin köklerini göstermezler.
2. Periapikal X-ışınları: Periapikal röntgende taçtan kök ucuna kadar dişinizin tamamı gösterilir. Bu tür röntgen, diş hekiminizin çürük, diş eti hastalığı, kemik kaybı ve dişinizde veya çevredeki kemikte meydana gelen diğer anormallikleri tespit etmesine yardımcı olur.
3. Oklüzal X-ışınları: Oklüzal röntgenler diş hekiminizin ağzınızın tabanında veya çatısında herhangi bir sorunu tespit etmesine yardımcı olur. Bu görüntüler kırık veya gömülü dişlerin teşhisinde veya ön dişlerinizin köklerinin değerlendirilmesinde faydalıdır. Ayrıca, kistlerin, apselerin ve çene kırıklarının tespit edilmesine yardımcı olabilirler. Gelişmekte olan dişleri değerlendirmek için de kullanılabilirler.

Ekstraoral Röntgenler

1. Panoramik Röntgenler: Panoramik diş röntgeni, üst ve alt dişleriniz, çene eklemleriniz, sinirleriniz, sinüsleriniz ve destekleyici kemiğiniz dahil olmak üzere ağzınızdaki tüm yapıları tek bir görüntüde gösterir. Bu röntgen, diş hekiminizin mevcut ağız sağlığı sorunları hakkında genel bir bakış elde etmesini sağlar.
2. Sefalometrik X-ışınları: Sefalometrik bir röntgen, başınızın tamamını yandan gösterir. Diş hekiminize dişlerinizin çenenize göre konumunu gösterir. Ortodontistler (ısırmaları düzeltmede uzmanlaşmış diş hekimleri) tedaviyi planlamak için sıklıkla sefalometrik röntgen kullanırlar.
3. Konik Işınlı CT Taraması: Diş hekimleri, dişlerinizin, çenelerinizin, eklemlerinizin, sinirlerinizin ve sinüslerinizin 3 boyutlu görüntüsünü yakalamak için bilgisayarlı tomografi (BT) taramalarını kullanırlar. Bu röntgenler ayrıca tümörleri veya yüz kırıklarını da tespit edebilir. Cerrahlar genellikle diş implantı yerleştirilmeden önce çene kemiğinizin yüksekliğini, genişliğini ve konumunu kontrol etmek için diş BT taramalarını kullanır.

Diş Röntgenlerinin Güvenilirliği

Diş röntgenleri genellikle güvenlidir ve radyasyon riski oldukça düşüktür. Tam bir diş röntgeni setinden alınan radyasyon miktarı, günlük yaşamda maruz kaldığımız diğer kaynaklardan alınan radyasyon miktarıyla karşılaştırılabilir. Örneğin, televizyonlar, akıllı telefonlar ve bilgisayarlar gibi cihazlardan, yapı malzemelerinden, güneşten ve çevresel kaynaklardan gelen arka plan radyasyonu bu türde radyasyon alımına örnektir.

Ancak, aşırı yüksek dozlarda diş röntgeni zararlı olabilir ve hatta kanser riskinizi artırabilir. Bu nedenle, gereksiz sıklıkta röntgen çektirmemek önemlidir. Sağlık uzmanınız, diş röntgeninin risklerini ve faydalarını değerlendirmenize yardımcı olabilir. Her durumda, diş röntgeni çektirmek, genellikle sağlık sorunlarını teşhis etmek veya tedavi etmek için önemli bir araçtır ve riskleri minimaldir.

Sağlıklı dişlere ve diş etlerine sahip olan çoğu kişinin her altı ila 18 ayda bir diş röntgeni çekmesi önerilir. Ancak, diş eti hastalığı, tekrarlayan çürükler veya diğer ağız sağlığı sorunları gibi durumlar söz konusuysa, daha sık röntgen çektirmeniz gerekebilir. Bu durumda, diş hekiminizin önerilerini dikkate almalı ve ihtiyacınıza uygun bir röntgen takvini belirlemelisiniz. Her durumda, diş röntgeni çektirmek, potansiyel sağlık sorunlarını erken teşhis etmek ve tedavi etmek için önemli bir araçtır.

Diş Röntgenlerini Reddetme Hakkı

Diş röntgenini kabul etmeme hakkına sahipsiniz, ancak birçok diş hekimi, bu röntgenler olmadan hizmet vermemekte olduğunu belirtir. Bu nedenle, tercihinizi yapmadan önce bu durumu göz önünde bulundurmanız önemlidir.

Radyasyon Endişeleri ve Tartışma

Eğer radyasyon maruziyeti konusunda endişeleriniz varsa, diş hekiminizle bu konuyu konuşabilirsiniz. Diş röntgeninin avantajlarını ve dezavantajlarını değerlendirerek, size uygun olan kararı verebilirsiniz.

Diş Röntgeninin Kanseri Tespit Etme Yeteneği

Diş röntgenleri bazı ağız kanseri türlerini, özellikle de çenenizde başlayan veya çenenize yayılan kanseri tespit edebilir. Ancak, tüm ağız kanseri tiplerini tespit etme konusunda tam olarak güvenilir değillerdir. Bu nedenle, rutin ağız kanseri taramaları önemlidir.

Hamilelik ve Diş Röntgeni

Genel olarak, hamilelik veya emzirme döneminde diş röntgeni çektirmenin güvenli olduğu kabul edilir. Ancak, birçok diş hekimi, gebelik sırasında röntgen çekmenin gereksiz olduğu durumlarda bunu tercih etmez. Bununla birlikte, Amerikan Dişhekimleri Birliği ve Amerikan Gebelik Derneği, diş röntgenlerinin fetüs için minimal veya hiç risk oluşturmadığını belirtmektedir.